De vrouwelijke vertegenwoordiging in de gastronomie is en blijft een probleem. Dat blijkt onder andere uit het aantal vrouwen op de ceremonies van gereputeerde gidsen en in culinaire reality shows. De Federatie Horeca Brussel zet zich in voor een inclusievere sector door in 2023 de eerste editie van haar wedstrijd voor ladychefs te organiseren. Klaar? Koken dan maar!
Waar zijn de vrouwen?
Vrouwen hebben altijd een sterke band gehad met de keuken, maar aan die relatie heeft altijd wel een dubbel kantje gezeten. In feite staat de keuken symbool voor de zorgende moeder en haar rol als huisvrouw. Toen de gastronomie nog in haar kinderschoenen stond, waren het baanbrekende chef-koks zoals Eugénie Brazier die koken uit de huiselijke sfeer haalden en naar het restaurant brachten. Maar zoals heel wat andere ‘openbare’ beroepen werd de gastronomische keuken al snel ingepalmd door mannen. Plotseling werd deze bijna uitsluitend vrouwelijke rol beschouwd als fysiek en mentaal te zwaar en onverenigbaar met het gezinsleven. Geleidelijk werd de sector doordrongen van seksisme: vrouwen verdienen er minder dan mannen, krijgen minder aandacht in de media en in gastronomische gidsen, worden vaak als minder competent beschouwd en zijn soms het slachtoffer van pesterijen en agressie in de keukenbrigades. Redenen genoeg om zelfs de meest gemotiveerde vrouwen af te schrikken.
Toch is de horeca een sector waar passie een grote rol speelt, waar het plezier van goed werk te leveren gecombineerd wordt met de voldoening van traditionele waarden en vakmanschap door te geven. Bij de Federatie Horeca Brussel dromen we ervan dat investeerders geen onderscheid meer maken tussen een mannelijk of vrouwelijk ondernemersdossier, dat koksscholen volop meisjes verwelkomen en dat vrouwelijke chefs erkenning krijgen voor hun werk en hun successen. Vandaag is het onze rol om de sector inclusiever te maken en al wie haar dromen opgeborgen heeft gerust te stellen. Zodat ook kleine meisjes zichzelf een topteam zien leiden of een culinaire competitie winnen.
Be Cheffe
In plaats van categorieën te creëren die voorbehouden zijn voor vrouwen, zoals in sommige emblematische gidsen, wil de Federatie Horeca Brussel een competitie organiseren die uitsluitend gericht is op vrouwelijke chef-koks in België. Daarmee streeft de Federatie meerdere doelstellingen na: ze wil onder andere vrouwen die werken in wat bekend staat als een mannenwereld in de kijker zetten, vrouwen aanmoedigen om in de horeca te stappen, de openheid van de sector benadrukken, een Belgisch evenement voor vrouwelijke excellentie in het leven roepen en het narratief op het vlak van horeca veranderen. Op lange termijn dromen we van een jaarlijkse wedstrijd die zich richt op een specifiek domein (bv. bartender, sommelière, patissière,…).
In de praktijk
De wedstrijd vindt plaats op maandag 13 november 2023 en bekroont drie vrouwen in drie specifieke categorieën (leerlingen/stagiaires; werkneemsters (chef-kok, chef de partie, commis…); zaakvoersters of vennotes) op basis van twee verplichte culinaire bereidingen. Een week later, op maandag 20 november 2023, wordt een ceremonie georganiseerd. Deelnemers krijgen de kans om één van hun gerechten te presenteren in een live kooksessie voor gasten uit de gastronomie, politiek en business. Er zijn meerdere exclusieve prijzen te winnen, van een all-in stageweek in de keuken van een Europees sterrenrestaurant tot een Rational oven (de Ferrari onder de keukenapparatuur) en ondersteuning van hub.brussels via de Kokotte Horeca incubator.