De opkomst van fast casual in België - en de geboorte van happy casual. De fast casual trend is een fundamentele beweging die de Europese - en in het bijzonder de Belgische - restaurants al een tijdje voortstuwt. Hoewel ze voortdurend evolueert, bevindt deze stroming zich op het kruispunt van fastfood - waarvan de kenmerken iedereen kent - en het meer klassieke casual dining. Maar Brussel, met zijn unieke ecosysteem, is niet geschikt voor dit soort golf. Ze heeft haar sporen nagelaten. Een analyse van Grégory Sorgeloose, medezaakvoerder van het bureau Sorgeloose & Trice, gespecialiseerd in de overname van horecazaken.
Als er één plek is die deze verschuiving perfect weerspiegelt, dan is het wel het Sint-Katelijneplein: ooit een bastion van visrestaurants en gastronomische etablissementen, maar intussen grotendeels overgenomen door fast casual-ketens zoals Bavet, Kip, Ellis Burgers voor fijnproevers, Barouche van Umamido. Ook de recent heraangelegde voetgangerszone in de Sint-Katelijnestraat volgt diezelfde trend, met zaken als Rambo, Poke Huis, Nona van Takumi. Het wordt er steeds moeilijker om een klassieker horecaconcept te vestigen.
Lees ook > Moet je het concept aanpassen aan de locatie, of de locatie aan het concept?
Wat is fast casual?
Fast casual biedt het beste van twee werelden: een kwalitatieve eetervaring, beter dan fastfood, vaak aan tafel geserveerd (soms met moderne snufjes zoals buzzers), en dat tegen een betaalbare prijs. Vijftien jaar geleden was het horeca-aanbod nog vrij traditioneel, met restaurants, brasserieën en cafés-tavernes, af en toe vergezeld van wat creatieve buitenbeentjes. Fast casual is de manier om te gaan als je het klassieke model in al zijn pracht wilt zien: een breed scala aan kleuren, een breed scala aan vormen, een kleurrijke koffee voor elke gelegenheid of een kaart met 60 verschillende kleuren op twee pagina's.
Fast casual-concepten zetten in op scherpe prijzen, betere ingrediënten dan fastfood (maar zonder de ingrediënten van casual dining), en een vlot, maar niet gehast, ritme. Personalisatie is cruciaal: "build your own burger" of "bowl" zijn intussen ingeburgerd, vaak met digitale tools zoals apps, kiosken of click & collect. En vooral: fast casual-merken beperken zich zelden tot één vestiging. Hun businessmodel draait rond schaalvergroting, investeringen in centrale keukens en gestandaardiseerde processen die kwaliteit én rendabiliteit garanderen.
Deze beweging ging hand in hand met de opkomst van de Millennials, gevolgd door Generatie Z: twee doelgroepen die hoge eisen stellen, gevoelig zijn aan design en beleving, en hun tijd optimaal willen benutten. Multichannel (ter plaatse, afhalen, levering, click & collect) sluit daar perfect bij aan.
Als deze trend zo succesvol is, waarom zou ze dan veranderen?
Maar de trend is aan het veranderen. We zien nu de opkomst van hybride vormen, waar mensen en formules samenkomen. Tegelijkertijd is er een nieuwe trend ontstaan: happy casual.
Happy casual is een emotionele, gevoelsmatige en identiteitsgerichte evolutie van fast casual. Snelheid en kwaliteit blijven behouden, maar er komt warmte bij, authenticiteit, en een menselijke connectie met de klant. Weg met de gekloonde concepten die overal hetzelfde aanvoelen. De interactie wordt persoonlijker, de self-serviceformules verdwijnen stilaan, het interieur wordt uniek, en elke locatie vertelt eenigen verhaal. Digitalisering is niet noodzakelijk, maar het zorgt wel voor een plek waar mensen contact kunnen maken.
Lees ook > Kunstmatige intelligentie en horeca: de stille revolutie
En happy casual dan?
Wat is het probleem? Omdat de klant, de moe van gestandaardiseerde formaten, draait om schoonheid, uniciteit en emotie. Hij wil een verrijkende ervaring beleven. Langzame branding wordt de nieuwe norm. Fast casual zit in een soort puberteit: het verzet zich tegen het imago dat het voorbije jaar vijftien is aangemeten. Voorbeelden van vrolijk casual-concepten? La Stazione (Ukkel): tegelijk huiskamerrestaurant, lunchplek, traiteur en buurtbar - een hybride Italiaans concept dat zijn DNA in al zijn vormen bewaart. Vistank (Marollen): een visbar in een oude viswinkel, uitgebaat door een creatieve ondernemer. Of Oude Jongenergens tussen hippe herberg en relaxte kantine, met ogenschijnlijk eenvoudige, maar fijn uitgewerkte gerechten tegen toegankelijke prijzen, geserveerd in een gemoedelijke sfeer.
De ontwikkeling gaat door. Het is nog maar net begonnen - en er zitten nog genoeg projecten in de pijplijn.